Cyberprzemoc (agresja elektroniczna) – stosowanie przemocy poprzez: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne w internecie, portale społecznościowe i inne. Osobę dopuszczającą się takich czynów określa się stalkerem.
Cyberprzemoc pojawiła się na przełomie XX i XXI wieku. Napastnicy
prześladują swoje ofiary złośliwymi i obraźliwymi SMS-ami lub e-mailami.
Bardziej drastyczną formą ataku jest sporządzanie witryn internetowych,
wpisów na forach dyskusyjnych czy dręczenia przez komunikatory sieciowe
takie, jak Gadu-Gadu lub Tlen.pl oraz Facebook.
Zamiarem internetowych chuliganów jest zdyskredytowanie konkretnej osoby lub grupy ludzi czy nawet całych społeczności. Takie działania wynikają z poczucia anonimowości lub bezkarności sprawców i ułatwiane są np. zamieszczeniem witryny internetowej na serwerze w kraju, w którym pisemne groźby nie są przestępstwem.
Taka forma znęcania się nad swoimi ofiarami, zdaniem psychologów wynika z tego, że łatwiej poniżać, dyskredytować i szykanować, gdy istnieje szansa ukrycia się za internetowym pseudonimem
i nie ma potrzeby konfrontacji z ofiarą oko w oko. Prześladowanie przez
internet jest szczególnie groźne dlatego, że kompromitujące czy
poniżające materiały są dostępne w krótkim czasie dla wielu osób i
pozostają w sieci na zawsze, jako kopie na wielu komputerach, nawet po
ustaleniu i ukaraniu sprawcy.
Jednym z przejawów cyberprzemocy jest także tworzenie antystron internetowych, np. antystrony KFC, czy osoby fizyczne, a także podszywanie się pod kogoś tworząc blog lub stronę.
Typologia agresji elektronicznej ze względu na typ ofiary zaproponowana przez J. Pyżalskiego rozróżnia:
- Agresję elektroniczną wobec pokrzywdzonych, w której
charakterystyczną cechą jest nierówność „sił” sprawcy i ofiary, to
znaczy ofiarą jest osoba słabsza.
- Agresję elektroniczną wobec celebrytów, gdzie za celebrytę uznaje
się osobę często występującą w środkach masowego przekazu i wzbudzającej
zainteresowanie opinii publicznej, bez względu na pełniony przez nią
zawód.
- Elektroniczną agresję uprzedzeniową (ang. bias bullying), gdzie
ofiarami agresji elektronicznej stają się grupy ludzi skupione według
wspólnych wartości, na przykład określonej narodowości, fani zespołu,
grupa wyznaniowa, zwolennicy określonej opcji lub partii politycznej i
in.
- Agresję elektroniczną wobec nieznajomych (przypadkową), której
ofiara jest osoba nieznana sprawcy, będąca przypadkową ofiarą podczas
surfowania w sieci.
- Mobbing elektroniczny, w którym sprawca i ofiara są najczęściej członkami tej samej grupy, zarówno online, jak i offline.
